Kardeşi Reşat-Babası İsmail Hakkı, Afet
Bursa Kız Öğretmen Okulu, üst sıra, soldan birinci
1908 -1925
Tarih merakı, 1921’de Alanya’da yaşarken,
kaleye yaptıkları gezilerle başladı.
1908’de Selanik’e bağlı Halkidikya yarımadasının Kesendire (Kassandria) kasabasında doğdu. Babası Şumnu’lu İsmail Hakkı Bey orman fen memuru, annesi Şehtane Hanım, Doyran müderrisi Emrullah Efendi’nin torunuydu. 1912’de Balkan Savaşı’nın başlaması üzerine Anadolu’ya göç ettiler. 1913’te Adapazarı’nda ilkokula başladı. Babasının görevi nedeniyle sıklıkla Anadolu’nun farklı bölgelerine taşındılar. 1920’de Biga’da ilkokulu bitirdi. Tarih merakı, 1921’de Alanya’da yaşarken, kaleye yaptıkları gezilerle başladı. 1925’de Bursa Kız Öğretmen Okulu’nu tamamladı.
Atatürk’ün manevi kızları: Sabiha Gökçen, Zehra Aylin, Rukiye Ergin, Afet Uzmay, Nebile İrdelp
Atatürk’ün tasarladığı kıyafet ile ilk bildiri sunumu, Türk Ocağı, 1930, Ankara
Ege vapurunda Trabzon’a yolculuk, 1930
Musiki Muallim Mektebi: Afet Uzmay -Zeki Üngör - Sadri Maksudi Arsal, Eduard Zuckmayer, Ankara, 1929-1930
1925’de öğretmen olarak İzmir, Redd-i İlhak Okulu’na atandı. Atatürk’le bu okulda tanıştı. Atatürk’e eğitime devam etme arzusunu dile getirdiğinde ailesinin de izniyle dil öğrenmesi için Lozan’a gönderildi. Atatürk’ün yetiştirdiği manevi kızların yaşça en büyüğüdür. Lozan dönüşünde İstanbul, Nôtre Dame de Sion Lisesi’ne girerek 1929 yılında eğitimini tamamladı. Ders kitaplarındaki Türk betimlemeleri tarih alanına ilgi duymasına ve bu alana yönelmesine neden oldu. Atatürk’ün de teşvikiyle tüm çalışmalarının yoğunlaşacağı genel çerçeve; ‘Türklerin cihan tarihinde en eski çağlardan beri gerçek yeri nedir ve uygarlıkta hizmetleri konularında çeşitli araştırmalar yaptı. 1929 senesinde Ankara Musiki Muallim Mektebi’ne Tarih ve Yurt Bilgisi öğretmeni olarak atandı.1930 yılında kadınların seçme ve seçilme haklarını kazanması üzerine hazırladığı ‘Seçim Haklarımız’ isimli ilk bildirisini Türk Ocağı’nda sundu. 1931’de sonrasında ismi Türk Tarih Kurumu olarak değiştirilecek olan Türk Tarihi Tetkik Cemiyeti’nin kurucu üyeleri arasında yer aldı. 1935’ten 1955’e kadar Türk Tarih Kurumu’nun Asbaşkanlığı görevini yürüttü. 1932-1935 yılları arasında Ankara Kız Lisesi’nde Tarih öğretmenliği yaptı. 30’lu yıllarda Atatürk’ün yanında, geniş heyetlerle beraber Anadolu’da yapılan çeşitli inceleme gezilerine ve tatbikatlara katıldı.
1925 -1935
1930’da ilk bildirisini Türk Ocağı’nda
‘Seçim Haklarımız’ konusunda sundu.
II. Türk Tarih Kongresi İstanbul, 1937
Trakya Manevraları’nda, Çorlu civarı, 1937
İsmet İnönü, Afet Uzmay, Atatürk, Ankara Kız Lisesi, 1934
Alacahöyük Hafriyatı: Hamit Zübeyr Koşay, Afet Uzmay, Fakihe Öymen, 1939
1935 -1940
Yurt dışında Türk Tarih Kurumu’nun arkeolojik faaliyetlerini, Piri Reis’i, Eti’leri tanıttı.
1935 yılında yüksek öğrenim yapmak üzere Cenevre Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Bilimler Fakültesi, Yakın Çağ ve Modern Tarih Bölümü’ne başladı. Bu dönemde bir yandan Türkiye’de Türk Tarih Kongreleri’nin düzenlenmesinde aktif olarak görev aldı ve çeşitli bildiriler sundu. 1937’de Bükreş’teki XVII. Uluslararası Antropoloji ve Prehistorik Arkeoloji Kongresi’ne katıldı. Yurt dışında birçok farklı alanda Türk Tarih Kurumu’nun arkeolojik faaliyetlerini ve bunun yanı sıra Piri Reis’den, Eti’lere Türk kültürünün önemli isim ve uygarlıklarını tanıtan çalışmalara imza attı. 1939’da Eugene Pittard danışmanlığında yürüttüğü doktorasını çalışmasını tamamladı.
UNESCO toplantısı Kütahya,1966
BBC, Londra,1962
Eşi Rıfat İnan, kızı Ayçe Arı, Oğlu İsmail Demir
1940 -1961
1955-1979 yılları arasında Türk Tarih Kurumu’nun UNESCO temsilciliğini yürüttü.
Yurda döndükten sonra 1940’da doktor Rıfat İnan’la evlendi. 1941’de kızı Ayçe Arı, 1944’te oğlu İsmail Demir doğdu. 1942 yılında Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi’nde doçentlik ünvanını aldı oldu. 40’lı yıllarda fakültedeki görevinin yanı sıra Türkiye’nin çeşitli kentlerinde, üniversitelerde, halkevlerinde, derneklerde konferanslar verdi. 1950’de profesör oldu. 1952-54 arasında Uluslararası Kadınlar Birliği’nin yönetiminde yer aldı ve bu alanda yaptığı çalışmalarla birçok kongreye katıldı. 1953’de Kadının Sosyal Hayatını İncelenme ve Araştırma Derneği’nin kurulmasında öncü oldu. 1955-1979 yılları arasında Türk Tarih Kurumu’nun UNESCO temsilciliğini yürüttü.
Ege Üniversitesi Eczacılık Fakültesi öğrencileri ile, İzmir, 1974
Afet Inan, İzmir, 1978
1961-62 yılları arasında Londra’da kadın hakları üzerine incelemelerde bulundu. 1961-1977 yıllarında Ankara Üniversitesi’nde Türk İnkilap Tarihi Enstitüsü müdürlüğünü yaptı. 70’li yıllarda Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi ve Ege Üniversitesi Eczacılık Fakültesi’nde İnkılâp Tarihi dersleri verdi. 1974’te Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi’nde Türkiye Cumhuriyeti Devrim Tarihi Kürsüsü kurulmasını sağladı ve bu kürsünün başkanlığını yürüttü. 1977 yılında üniversitedeki görevinden emekli oldu. 1981 senesinde Atatürk ilkelerinin incelenmesi ve tanıtılması konusunda yaşamı boyunca yaptığı çalışmalardan dolayı Boğaziçi Üniversitesi tarafından şeref ödülüne değer görüldü. 1982’de Türk Dil Kurumu’nun ellinci kuruluş yıl dönümünde verilen ödüle lâyık görüldü. 1985 yılında ardında bıraktığı pek çok kitap, makale, konferans ve araştırmanın yanı sıra yetiştirdiği öğrenciler, ve çocuklar, yapımına vesile olduğu kültür evi ve kütüphaneyi geride bırakarak hayata veda etti.
1961 -1985
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi’nde Türkiye Cumhuriyeti Devrim Tarihi Kürsüsü kurulmasını sağladı, başkanlığını yürüttü.